Als gevolg van Social Media zal de wijze waarop veranderingen en innovaties binnen organisaties ontstaan gaan wijzigen.
Ook kan een lopend organisatieverandertraject profiteren van de nieuwe mogelijkheden die Social Media bieden.
Social media in een verandertraject kan ingezet worden voor de start van een verandering en bij de uitvoering.
1. Social Media als kraamkamer van verandering
In veel verandertrajecten is het vaak de top die de verandering bedenkt en wil. De rest van de organisatie moet mee. Met weerstand als gevolg. Social Media kan ingezet worden als kraamkamer van verandering, zodat betrokkenheid optimaal is en er geen sprake is van weerstand.
Social Media kan gebruikt worden om informatie over de gang van zaken binnen je bedrijf te delen. Hierdoor kunnen alle medewerkers ook echt meedenken en wordt de basis gelegd voor veranderingen en innovaties.
Prof. dr. Thijs Homan noemt onderkent 3 fases in verandertrajecten, te weten:
- mentale kussens opschudden
- experimenteren
- routiniseren
In de fase mentale kussens opschudden past Social Media perfect. Medewerkers ontvangen regelmatig informatie over het bedrijf, de klanten, leveranciers en collega’s. Al deze informatie is nodig om medewerkers te kunnen laten meedenken over bijvoorbeeld kansen bij klanten, interne verbetermogelijkheden, productinnovaties, etc.
Een prachtige mogelijkheid in SocialCast is de speciale Townhall functie (http://www.socialcast.com/product/town_hall.html ) waar management direct met alle medewerkers van het bedrijf kan communiceren (en andersom!)
Andere Social Media mogelijkheden zijn Yammer, NING, crowdsourcing, user generated content en www.uservoice.com
Zorg voor een afgesloten systeem zoals een Intranet of Yammer of SocialCast.
Doe kleine stapjes, boek succes en bouw uit.
2. Social Media gedurende een organisatie-verandering
Veel veranderingen starten aan de top en worden dan vervolgens over de medewerkers “uitgerold”. De reden voor deze top-down aanpak ligt deels in het gebrek aan vertrouwen van directie/management in de medewerkers, maar ook in argumenten zoals “dat kost veel tijd”, “dat is lastig te organiseren” of “het is hier geen Poolse landdag”.
Aan de andere kant klagen veel directeuren en managers over “ze willen niet” of “ze vertonen weerstand”.
Met de komst van o.a. Social Media zijn er nieuwe mogelijkheden ontstaan die de medewerkers-participatie vereenvoudigen en daardoor het succes van organisatie-veranderingen vergroten. Het succes wordt immers bepaald door de acceptatie van de medewerkers.
De wet Maier is hierbij goed bruikbaar, te weten E=K*A. De Effectiviteit van je organisatieverandering wordt bepaald door de Kwaliteit en de Acceptatie.
Zowel de Kwaliteit (door goed te luisteren naar zoveel mogelijk medewerkers) van de verandering als de Acceptatie (goed luisteren en informeren en de dialoog aangaan) kan je vergroten met behulp van Social Media.
Ik noem enkele voorbeelden:
Youtube, www.youtube.com 
Bij een veerboot-maatschappij worden veranderingen zoals de aanleg van een nieuw haventerrein op video vastgelegd. Deze video is beschikbaar op YouTube en kunnen medewerkers vol trots aan vrienden en bekenden doorsturen. Intern wordt het nieuwe haventerrein natuurlijk gekoppeld aan het lopende verandertraject en helpt de Youtube video en met name het doorsturen bij het creeeren van draagvlak voor de verandering.
Op de video komen reacties en die geven waardevolle input voor het verdere traject.
Yammer (www.yammer.com)
Bij een detacherings-buro van ruim 50 professionals wordt Yammer ingezet als middel om elkaar te informeren. Yammer is te vergelijken met intern Twitteren. Het draagt in deze situatie bij aan de ‘familie-cultuur’ maar ook aan kennisdeling. Het bedrijf ziet het als een experiment, regels zijn er niet en de een is actiever dan de ander. Voordeel is dat anderen kunnen zien wat er speelt (i.t.t. mail) en daar desgewenst op reageren. Onverwachte en spontane reacties dus.
Binnenkort start de directie een discussie via Yammer over de visie en strategie, als voorbereiding op een bijeenkomst met alle medewerkers.
Linkedin, www.linkedin.com
Een individueel profiel op Linkedin is gemeengoed aan het worden. Een bedrijfsprofiel nog niet. Besef dat je daar volgers voor je bedrijf kan creeeren, die een mening over je bedrijf en/of je verandertraject kunnen ventileren. Gratis mededenkers dus. Nog mooier op Linkedin is dat je ook je producten/diensten kan opnemen en dat je mensen (dus ook klanten) kan uitnodigen hun reactie op jouw producten/diensten te geven.
Kijk maar eens hoe het bedrijf Exact dat doet: http://www.linkedin.com/company/exact/products
Denk bij het verzinnen van eigen voorbeelden ook aan Twitter, Facebook, Hyves of SMS om je projectteam op de hoogte te brengen of Ping, eBuddy What’s up en dergelijke.
Stel je op als marketeer, houd je ogen en oren wijd open om te luisteren en te zien. Gebruik de nieuwe media om te zenden maar vooral ook op te luisteren.
Bij voorkeur wordt luisteren/zenden vervangen door dialoog, waarbij een echt “gesprek” (ook al is het op de PC via Skype) plaatsvindt en elkaars belangen helder worden. Hierdoor zal betrokkenheid toenemen en ook het vertrouwen.
Kijk eens naar een tool als Hootsuite.com waarmee je eenvoudig als community manager kan opstellen.
Een andere mogelijkheid van Social Media is de eenvoud waarmee successen gedeeld kunnen worden. Maar ook het leren van anderen (kennisdelen) bevorderd kan worden.
Nederland zit op Goud
Sterke organisaties worden gevormd door mensen die vanuit hun kracht handelen, die durven te experimenteren en te innoveren De periode van optimalisatie van systemen, processen en techniek maakt plaats voor een focus op menselijke interactie en sociale structuren. Betrokkenheid, binding, cultuur en creativiteit bepalen het succes. Controle en voorspelbaarheid heeft zijn langste tijd gehad.
Schatgraven bij teams, afdelingen en organisaties zorgt dat het onontgonnen potentieel (goud) van mensen wordt aangewend. Social Media vergemakkelijkt de verbinding tussen diverse mensen, teams en afdelingen. De ontstane diversiteit zorgt voor succesvollere verandertrajecten en innovaties.
Afsluiting
Social Media is geen wondermiddel. Het is een nieuwe mogelijkheid met veel potentie. Wij willen je stimuleren om met Social Media aan de slag te gaan en te ontdekken welke mogelijkheden het biedt voor zijn/haar organisatie.
Het starten met Social Media is vanzelfsprekend ook een verandering, dus mogelijke met weerstand en scepsis….